पदार्थान्वयभाषाः - (त्वा) त्वां विद्युद्रूपमग्निम् (माता) एषा सर्वेषां प्राणिवनस्पतीनां निर्मात्री मातृभूता पृथिवी (सचनस्यमाना) स्वस्मिन् समवेतं करिष्यमाणा सती “षच-समवाये” [भ्वादिः] ‘ततः श्नं विकरणं मध्ये पतितं छान्दसम्’, यद्वा चनस्यमानैः-अन्नं सेवमानैः प्राणिभिः सह युक्ता—“चायतेरन्ने ह्रस्वश्च” [उणा० ४।२००] इति चायृधातोरसुनि तदन्तात् क्यचि च चनस्य इति नामधातुः, “चनस्यतम्-चनस् शब्दात् क्यच्प्रत्यये तदन्तान्नामधातोर्लोटि मध्यमस्य द्विवचने प्रयोगः” [ऋ० १।३।१ दयानन्दः] (जेन्यं शिशुं वर्धयन्ती न बिभर्ति) जयशीलं प्रभावकारिणं वत्सं शंसनीयं शोभनं वर्धयन्तीव धारयति (धनोः अधि प्रवता यासि) त्वं च विद्युद्रूपाग्ने ! धनोः-अधि-धन्वनि-अन्तरिक्षे सन् ‘धनुः-धन्वन्’ वैदिकसाहित्ये पर्यायत्वं भजेते “धन्वान्तरिक्षं धन्वन्त्यस्मादापः” [निरु० ५।५] “धन्वनाजिं जयेम” “धनुः शत्रोरपकामं कृणोति” [ऋ० ६।७५।२।, निरु० ९।१६] प्रवणेन निम्नेन मार्गेण गच्छसि वृष्टिनिपातनद्वारा, किं च (अवसृष्टः-पशुः-इव) बन्धनान्मुक्तः पशुरिव (हर्यन् जिगीषसे) मेघान् जेतुमिच्छसि-अतस्तान्-गच्छसि “हर्य गतिकान्त्योः” [भ्वादि०] ॥३॥