नि त्वा॑ य॒ज्ञस्य॒ साध॑न॒मग्ने॒ होता॑रमृ॒त्विज॑म् । म॒नु॒ष्वद्दे॑व धीमहि॒ प्रचे॑तसं जी॒रं दू॒तमम॑र्त्यम् ॥
ni tvā yajñasya sādhanam agne hotāram ṛtvijam | manuṣvad deva dhīmahi pracetasaṁ jīraṁ dūtam amartyam ||
नि । त्वा॒ । य॒ज्ञस्य॑ । साध॑नम् । अग्ने॑ । होता॑रम् । ऋ॒त्विज॑म् । म॒नु॒ष्वत् । दे॒व॒ । धी॒म॒हि॒ । प्रचे॑तसम् । जी॒रम् । दू॒तम् । अम॑र्त्यम्॥
स्वामी दयानन्द सरस्वती
फिर वह किस प्रकार का हो, इस विषय का उपदेश अगले मंत्र में किया है।
स्वामी दयानन्द सरस्वती
(नि) नितराम् (त्वा) त्वाम् (यज्ञस्य) त्रिविधस्य (साधनम्) साध्नोति येन तत् (अग्ने) विद्वन् (होतारम्) हवनकर्त्तारम् (ऋत्विजम्) यज्ञसंपादकम् (मनुष्वत्) मननशीलेन मनुष्येण तुल्यम् (देवम्)# दिव्यविद्यासम्पन्नम् (धीमहि) धरेमहि (प्रचेतसम्) प्रकृष्टं चेतो विज्ञानं यस्य यस्माद्वा तम् (जीरम्) विद्यावन्तम्। अत्र जोरी च। उ० २।२३। अनेनायं सिद्धः। (दूरम्) प्रशस्तबुद्धिमन्तम् (अमर्त्यम्) साधारणमनुष्यस्वभावरहितं स्वस्वरूपेण नित्यम् ॥११॥ #[मूलमन्त्रानुसारेण (देव) हे दिव्यविद्यासम्पन्न। सं०]
पुनः स कीदृशो भवेदित्युपदिश्यते।