Go To Mantra

स्वा॑स॒स्थेभ॑वत॒मिन्द॑वे नो यु॒जे वां॒ ब्रह्म॑ पू॒र्व्यं नमो॑भिः। वि श्लोक॑ एतिप॒थ्येव सू॒रिः शृ॒ण्वन्तु॒ विश्वे॑ अ॒मृता॑स ए॒तत् ॥

Mantra Audio
Pad Path

स्वासस्थे इति सुऽआसस्थे । भवतम् । इन्दवे । न: । युजे । वाम् । ब्रह्म । पूर्व्यम् । नम:ऽभि: । वि । श्लोक । एति । पथ्याऽइव । सूरि: । शृण्वन्तु । विश्वे । अमृतास: । एतत् ॥३.३९॥

Atharvaveda » Kand:18» Sukta:3» Paryayah:0» Mantra:39


Reads times

PANDIT KSHEMKARANDAS TRIVEDI

मनुष्यों के कर्तव्य का उपदेश।

Word-Meaning: - (नः) हमारे (इन्दवे)ऐश्वर्य के लिये (स्वासस्थे) अच्छे आसन पर बैठनेवाले (भवतम्) तुम दोनों होओ, (वाम्) तुम दोनों के लिये (पूर्व्यम्) पहिले [योगियों] करके प्रत्यक्ष किये (ब्रह्म) बड़े परमेश्वर का (नमोभिः) सत्कारों के साथ (युजे) मैं ध्यान करता हूँ। (श्लोकः) वेदवाणी में कुशल (सूरिः) विद्वान् (पथ्या इव) सुन्दर मार्ग के समान (वि) विविध प्रकार से (एति) चलता है, (विश्वे) सब (अमृतासः) अमर [पुरुषार्थी]लोग (एतत्) यह (शृण्वन्तु) सुनें ॥३९॥
Connotation: - सब स्त्री-पुरुषपूर्वज योगियों के समान योगाभ्यास से आत्मशुद्धि करके परमात्मा को प्राप्तहोवें, और जैसे विद्वानों का बनाया मार्ग सब यात्रियों को सुखदायक होता है, वैसे ही वेदकुशल विद्वानों का विद्याप्रचार सबको आनन्द देता है ॥३९॥यह मन्त्रकुछ भेद से ऋग्वेद में है−१०।१३।१, २ तथा यजुर्वेद में−११।५ ॥
Footnote: ३९−(स्वासस्थे)सु+आस उपवेशने-घञ्+तिष्ठतेः-क। सुपः शे। स्वासस्थौ। सुखासने तिष्ठन्तौ युवाम् (भवतम्) (इन्दवे) ऐश्वर्याय (नः) अस्माकम् (युजे) आत्मनि समादधे (वाम्)युवयोर्हिताय (ब्रह्म) बृहन्तं व्यापकं परमात्मानम् (पूर्व्यम्) पूर्वयोगिभिःप्रत्यक्षीकृतम् (नमोभिः) सत्कारैः (वि) विविधम् (श्लोकः) श्लोक-अर्शआद्यच्।श्लोको वाङ्नाम-निघ० १।११। वेदवाणीकुशलः (एति) गच्छति (पथ्या) पथे मार्गायहिता। सुगमा सृतिः (इव) यथा (शृण्वन्तु) आकर्णयन्तु (विश्वे) सर्वे (अमृतासः)अमराः। पुरुषार्थिनः। यशस्विनः पुरुषाः (एतत्) इदं वचनम् ॥